ေနမ်ဳိးရဲတင္ ရန္ေအာင္ ကင္းတား ကုလားပ်ဳိ ဗိုလ္ပို

ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာျမန္မာမြတ္စလင္မ်ား

ေရးသားျပဳစုသူ- ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအာင္ေဇာ္

ဗိုလ္ပိုသည္ ယင္းေတာ္ရြာ လက္နက္ကုိင္အစုသား ကင္းတား ကုလားပ်ဳိေသြးေသာက္ႀကီးျဖစ္သည္။ ႐ုပ္ဆင္းသဏၭာန္မွာ ႏႈတ္ခမ္းေမႊး ကားကား၊ ပါးမုန္းေမႊးပါးပါး၊ အသားျဖဴျဖဴ လုံးႀကီးေပါက္လွျဖစ္သည္။ ဆံေကသာ ေသွ်ာင္ႂကြားႂကြားတြင္ ေဖာ့လုံးျဖဴတစ္ပတ္ရစ္ေပါင္းသည္။
ဆဒၵန္ဆင္မင္းသခင္ ဘ၀ရွင္မင္းတရားႀကီးက ေထာင္ထားျခားနား ေနေသာ ရွမ္းငဖုံးကို ႏွိမ္ႏွင္းကြပ္မ်က္ရမည္ဟု မိန္႔ေတာ္ခ်စဥ္ မိမိ၏ ညီေတာ္ ဗိုလ္ဦးပဲကို ေခၚရန္ အေဆာင္ကိုင္ ဗိုလ္တစ္ဦးကို ေစလႊတ္သည္။ ညီေတာ္ ေရာက္လာသည့္အခါ ရွမ္း ငဖုံးအေရးကို ၿငိမ္းေအးေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရန္တုိင္ပင္ ညႇိႏိႈင္းၾကသည္။ မၾကာမီ-

        “ႏွမေလးမယ္တုိ႔ ေမာင္မွာ
စစ္သံၾကားလွ်င္ ေရႊဓားပိုက္ကာ
အုိးစားဖက္ကို လိုက္လို႔ရွာသည္”

ဟူေသာ စစ္သည္ဘြဲ႕ အိုင္ခ်င္းကဲ့သို႔ အုိးစားဖက္မ်ားရွာၿပီး တပ္စုဖြဲ႕ၾကသည္။

ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပိုသည္ အုန္းခြံေရာင္ျမကေလးေခၚ ျမင္းႀကီးကို စီးလ်က္ တပ္ဦးမွခ်ီတက္သည္။ ထုိစဥ္ ယင္းေတာ္တစ္၀ိုက္တြင္ တပ္ေဆာ္ ဒုံးခ်င္းသံမ်ား ညံသြားေတာ့သည္။

    “ကုန္းေဘာင္ ေရႊဘို ေနလိုထြန္း၊ ဆက္ခါႏွင္းတဲ့၊ ႏြယ္သမ္ၺိန္၊ ကနက္မိုးလို႔၊ နန္း႐ိုးစိန္၊ မန္းၿမိဳ႕ေရႊျပည္ငါတကားဟဲ့၊ ေယာက္်ားဆုိမွ်၊ ဤေျမျပင္၊ ဗ်ဴဟာေသနင္ အေခါင္ခ်ဳပ္ ေခါဘဏီ ရန္ခလုတ္ခ်ဳိးႏႈတ္တဲ့ မႈထမ္း။ လက္ေရြးေတာ္ႀကဳံ၊ ဘာမၿဖဳံသည္၊ ေသနတ္ကို ရဲသတ္ၱိမႈထမ္း၊ ပရိမၼာဘြား၊ က်န္ရစ္ သား၊ ဘုရားေဟာမွ ေလာကီစ်ာန္၊ ေတာ္စြာေလ်ာ္စြာ၊ ေတာ္ေပေတာင္း၊ ရန္အေပါင္းေခါင္ကၿဖိဳ၊ ကင္းတားကုလားပ်ဳိ၊ မေက်ာ္လားဟဲ့၊ ေမာ္ထားတဲ့ ဤေျမ၊ ဗ်ဴဟာ ေသနင္အေပါင္းခ်ဳပ္၊ ေခါဘဏီရန္ခလုတ္၊ ခ်ဳိးႏုတ္တဲ့မႈထမ္း”

ဟူေသာ ဒုံးခ်င္းသံသည္ ၾကားရသူအေပါင္းကို စစ္စိတ္စစ္မာန္ ပြားေစသည္။ ဇာတိေသြးဇာတိမာန္ ထက္သန္ေစသည္။ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပို၏ ေသနတ္ကိုင္ အစုသားငါးဆယ္ေက်ာ္တြင္ ညီေတာ္ေမာင္ဦးပဲလည္း ပါ၀င္သည္။

စစ္ခရီး ၁၅ ရက္ခန္႔ၾကာေသာအခါ သိႏ္ၷီအနီး ေတာႀကီးမ်က္မည္းထဲ၌ ေထာင္ထားျခားနားသူ ငဖုံးႏွင့္ ေနာက္လုိက္တစ္စုတုိ႔ကို ရင္ဆိုင္ေတြ႕ ရသည္။ ငဖုံးတုိ႕ႏွင့္ အျပန္အလွန္ ပစ္ခတ္ၾကသည္။ ဦးပိုတုိ႔ ညီအစ္ကိုသည္ အထုိးအခုတ္ အပစ္အခတ္၌ က်င္လည္သည္။ အေရွာင္အတိမ္း တြင္လည္း ကၽြမ္းက်င္သည္။ သူပုန္ႏွင့္ ရင္ဆိုင္စဥ္ တူမီးေသနတ္ႏွင့္ ပစ္ခတ္ရသည္ကို အားမရႏိုင္ေတာ့၊ ႏိုင္ခ်င္ၾကက္ကဲ့သု႔ိ အတင္း၀င္ အတင္းခုတ္ေတာ့သည္။ ထိုရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲတြင္ ရန္သူ၏လွံခ်က္ျဖင့္ ဗိုလ္ဦးပဲ က်ဆုံးရသည္။ ေသြးေသာက္ ဦးပုိ၏ေသြးသည္ ပို၍ ဆူေ၀ၿပီး ငဖုံးရွိရာသို႔ တရစပ္၀င္သည္။ ဦးပို၏ လွံခ်က္သည္ ငဖုံး၏ခ်က္ေကာင္းကို စူးနစ္သြားၿပီး ငဖုံးမ႐ႈမလွက်ဆုံးသည္။ ေနာက္ပါငယ္သားတုိ႔လည္း အတုံးအ႐ုံးၿပိဳလဲၿပီးအက်အဆုံးမ်ားစြာႏွင့္ ထြက္ေျပး ၾကရသည္။
ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပိုသည္ ညီဦးပဲအား ေကာင္းမြန္စြာ သၿဂၤဳိဟ္ၿပီး စစ္ေျမမွျပန္ခဲ့သည္။ အမႈေတာ္ကို သက္စြန္႔ႀကိဳးပမ္း ထမ္းရြက္ၿပီး အျပန္ လမ္းခရီးတြင္ ရတနာပုံေနျပည္ေတာ္မွ ခံတပ္ဗိုဒိုကရင္၏သား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၀လီခန္တပ္ႏွင့္ေတြ႕ဆုံသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထံ အေၾကာင္းစုံတင္ျပၿပီး ရြာသို႔တပ္ျပန္ ဆုတ္ခြာခဲ့သည္။ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပိုမွာ ရတနာပုံေနျပည္ ေတာ္သို႔သြားေရာက္ၿပီး လႊတ္ေတာ္၀န္ႀကီး၊ ၿဗဲတိုက္၀န္ႀကီးတုိ႔ထံ အေၾကာင္းစုံ ေလွ်ာက္တင္ၿပီး မွ ယင္းေတာ္သို႔ျပန္ခဲ့သည္။
ဤသို႔ ရွမ္းငဖုံးကို ႏွိမ္နင္းေအာင္ျမင္ခဲ့ေၾကာင္း မင္းတုန္းမင္း တရားႀကီးၾကားသိေသာအခါ ဦးပိုအား ေနမ်ဳိးရဲတင္ ရန္ေအာင္ဟူေသာ ဘြဲ႕ကို ခ်ီးျမႇင့္သည္။ မၾကာမီမွာပင္ ကင္းတားကုလားပ်ဳိအစုသားအေပါင္းတုိ႔အား ဦးစီးအုပ္ခ်ဳပ္ရန္ အစီရင္ရာထူး၌ ထပ္ဆင့္ခန္႔ထားျပန္သည္။ ထုိအခါမွစ၍ ဦးပိုအား ေသြးေသာက္ႀကီးေနမ်ဳိးရဲတင္ေအာင္အစီရင္ ဦးပုိဟု ေခၚတြင္ၾကသည္။
ေသြးေသာက္ႀကီး ေနမ်ဳိးရဲတင္ရန္ေအာင္ အစီရင္ဦးပို အုပ္ခ်ဳပ္စဥ္ အခါတြင္ ယင္းေတာ္ရြာ၌ ခုံဦးရြဲဟု အမည္ထင္ရွားေသာ လူ႐ုိးႀကီး တစ္ေယာက္ရွိသည္။ သူ႕တြင္ သားမယားမရွိ။ ရသမွ် ေငြစေၾကးစကေလး မ်ားကို စုေဆာင္းထားေလ့ရွိသည္။ အေၾကာင္းသိေသာ အျခားလူႀကီး တစ္ဦးက ခုံဦးရြဲ ညအခ်ိန္ ဗလီသို႔အလာလမ္းမွဆီးႀကိဳ၍ ခုံမင္း၏ ေငြမ်ားကို ခဏလွည့္ပါ။ ထုိေငြမ်ားႏွင့္ ေလာင္းကစားရလွ်င္ အမွန္ႏိုင္ရမည္၊ ႏိုင္လွ်င္ ခုံမင္းကို တစ္၀က္ေပးမည္ဟု ျဖားေယာင္းေျပာဆုိသည္။ ခုံမင္းက ယုံၾကည္ ၿပီး မိမိေငြစမ်ားကိုေပးလိုက္သည္။ အဆုိပါလူႀကီးသည္ အျခားသူတစ္ဦးႏွင့္ ကစားရာ ႐ႈံးသြားသည္။ ထုိအခါ ခုံဦးရြဲမွာ ခ်မ္းသာသမွ် ေငြစဆုံး႐ႈံး သြားသျဖင့္ စိတ္ေခ်ာက္ခ်ားသြားသည္။ ရြာထဲ၌ တစ္အိမ္၀င္ တစ္အိမ္ထြက္ လွည့္လည္သြားလာ လ်က္ေနရွာသည္။
ဦးရြဲ၏အျဖစ္အပ်က္ကို ေသြးေသာက္ႀကီး အစီရင္ဦးပိုသို႔ တုိင္ၾကားရာ ေသြးေသာက္ႀကီးက ခုံဦး၀ႈိက္ကို ေခၚ၍ စာခ်ဳိးေစသည္။ ခုံဦး၀ိႈက္သည္ ၎တုိ႔အေၾကာင္းကို ခုံဦးရြဲ ၀ိညာဥ္ဘုံမွေန၍ ဆုိဟန္စပ္ဆိုထားသည္။
၀ိၪာဥ္ဘုံမွ အသံ
—————-

“အေၾကာင္းရယ္မွ စုံစြာေလ၊ က်ဳပ္ျဖစ္လ်ာကို၊ ေရႊနား ခ်ဳိသာ၊ ျပန္ေျပာပါမည္၊ အုန္းထန္းသေျပ၊ မႈိင္းေ၀ေ၀နဲ႔၊ ေရလဲတင္ၾကမ္း၊ ပန္းလဲနီ၀ါ၊ သာေခါင္ငယ္ခ်င္းေပတဲ့၊ ေရႊယင္း ရြာ၊ ပလီတကာေခၚဆုိ၊ ငါမင္းပ်ဳိဟု၊ သုံးမည္ေခၚၿမဲ၊ ခုံကိုရြဲတဲ့၊ လူတုိ႔အမႈ၊ ကာေမသုကုိ၊ မျပဳလိုၿပီ၊ ပိတ္ဒုံးဒရီ၊ ဇာအက်ႌႏွင့္၊ ေဘာင္းဘီပုတီး၊ ယူၿပီးေသာအခါ၊ ေအရွာနမာဇ္၊ ဖတ္ခ်ိန္သင့္ ၿပီ၊ လမ္းမဆီသို႔၊ ၾကမၼာငယ္ ေသြကြက္၊ အေနာက္ဘက္ကို၊ ထြက္လာရာတြင္၊ ႐ႈိင္တြာန္၀င္၍၊ အရွင္ျမတ္က၊ လအနတ္ ခ်သကဲ့သုိ႕၊ အစရယ္မွအဆုံး၊ ကိုဗိုင္ဒုံးႏွင့္၊ ေတြ႕ႀကဳံၾကေလ၊ မ်က္စိမွိတ္ကာ၊ လည္ညိတ္ကာ ျဖင့္၊ မာယာလွည့္ျဖား၊ ကုလား တစ္သြယ္၊ ေပါက္ ၂၀၊ တကယ္႐ိုက္စုိ႔၊ ကတိခံၿပီးျပန္လာၿပီးမွ၊ ေရႊေညာင္သာေခါင္၊ ရပ္မ်ားေဘာင္က၊ ေမွာင္ခိုႏွင့္ပင္၊ ေပါင္းသင္းေတြ႕ယွက္၊ ကစားကြက္၊ တစ္ခ်က္ ေလာင္းေသာ္၊ ကံမေတာ္၊ ေခ်ာ္ရေလခ်င္း၊ လူ႕အဖ်င္းတြင္၊ သူ႕ညြတ္ကြင္း၊ ခ်က္ခ်င္း၀င္မိ၊ ေသြးသံလွည့္ ပတ္၊ ေရာဂါမ်ားကပ္သလုိ၊ မတ္တတ္မိ၍ ကသီလင္တ၊ ေဒါင္းတစ္ရာ့ခုနစ္ဆယ္၊ တကယ္ ေပးရ၊ ကုိဗိုင္ဒုံးက၊ လူလုံးလွ၍၊ ငါ့မွာတစ္မူ၊ နတ္မဟူ၊ လူလဲ မဟုတ္၊ စိတ္တေစၦကိုင္၊ မရပ္ႏိုင္ေအာင္၊ အပူ႐ိုင္ျမင္းကဲ့သုိ႔၊ မတင္းမမာ၊ ငါဖမ္းစား ကုလားျပစ္၊ ခ်မ္းသာရေစ၊ မဂၤလာရယ္ မွစံခင္း၊ ေရြႊယင္းရြာ၊ဂုဏ္ေရာင္ ငယ္လင္းေပတဲ့ ခုံမင္းတေတြ”

ဤကဗ်ာကို စာဆုိေတာ္ အဖတ္ေတာ္ ဦးေမာင္ႀကီးအား လူထု အလယ္၌ဖတ္ၾကားေစသည္။ ခုံ ဦးရြဲ၊ ေညာင္ျမင့္သူႀကီး ဦးခုိ၊ ဦးဗိုင္ဒုံး တုိ႔သည္ ေသြးေသာက္ႀကီးက အထူးအျပစ္ မေပးရဘဲရွက္လွ၍ ေနာင္ဤသို႔ မလုပ္ပါဟု အျပစ္ကို ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ရသည္။ ခုံ ဦးရြဲသုိ႔ ေဒါင္းဒဂၤါး (၁၇၀)ကိုလည္း ျပန္ေပးရသည္။ ထုိအခါမွ ခုံဦးရြဲမွာ ၀မ္းေျမာက္လွ၍-

“ခုံ ငရြဲ ဖုန္ထဲမွာျဖင့္ မေပ်ာ္ခ်င္။ လူစတုံး ေအာင္လုိ႔၊ ငဗုိင္ဒုံး သူပလီ၍ မူလက်ီ အလုပ္ရဲတယ္ သဲတဲ့ျဖစ္အင္။ ခုိဒါထံ ဒုိအာသပါလုိ႔ လုိရာတေတာင္းဆိုလွ်င္၊ အရွင္က ခ်က္ခ်င္း၊ ေသြးေသာက္ဆို ေမးေထာက္သူ ဦးပိုကြ၊ ထူးသိုဘာ အျပစ္ကင္းေအာင္ပ၊ လက္ငင္းလူတကာသုိ႔၊ ကဗ်ာေခၚဆို ေတးငယ္နဲ႔ျပစ္ေပးကာ ေၾကာင္းေဖာ္ထုတ္တယ္ ဟုတ္ေပ့ခုံမင္း” ဟု ဆုိသည္။
လူ႐ိုးႀကီး ခုံဦးရြဲသည္ ျပန္လည္ရရွိေသာ ေဒါင္းဒဂၤါး(၁၇၀)ထုပ္ကို ေက်ာတြင္ပိုး၍ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ တတြတ္တြတ္ ေရရြတ္လ်က္ တစ္ခ်က္ တစ္ခ်က္ သီခ်င္းမ်ားပင္ သီဆုိလိုက္ေသးသည္။
သီခ်င္း
——–

    “ငဗိုင္ဒုံး အပိုင္က်ဳံးမယ္လုိ႔ သူႀကံစည္။ ျမတ္တစ္ပါး ဘုရား ကယ္ကူလုိ႔ စင္ၾကယ္ျဖဴ ခုံငရြဲမွာ လႊဲရေလၿပီ၊ ေညာင္ျမင့္ဆိုရြာ က်ပ္တြင္းရယ္က ခုံမင္းေမာင္ခုိနဲ႔ တူႏွစ္ကိုယ္ မ်က္စိမွိတ္ စိတ္က ပလီ၊ မၿပီတဲ့ေယာက္်ား၊ ေနမ်ဳိးတဲ့ရဲတင္ ရန္ေအာင္ရွင္ စီရင္မင္း ရယ္က ျပစ္ရင္းေဖာ္ မထုတ္ေပမယ့္၊ သူယုတ္ေကာင္ခ်င္းတို႔ လက္ရယ္မွာ ခ်က္ခ်င္းမိန္႔ႏွင့္ ေတာင္းတယ္ ေဒါင္းေငြဒဂၤါး”

    အဂၤလိပ္ျမန္မာ တတိယစစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲရန္ ၁၂၄၇ ခု သီတင္းကၽြတ္လတြင္ ရတနာပုံေနျပည္ေတာ္မွ ခ်ီတက္လာေသာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္၀လီခန္တပ္ ဗလ မင္းထင္တပ္ ယင္းေတာ္သို႔ ေရာက္လာသည္။ ထုိအခါ ေတာ္ဘုရားေလး သီေပါမင္းအမိန္႔ေတာ္အရ ေသြးေသာက္ႀကီးဦးပိုသည္ ထုိတပ္မ်ားႏွင့္ အတူ ခ်ီတက္လိုက္ပါသြားရေလသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္၀လီခန္တပ္သည္ ေတာင္ငူဘက္သို႔လည္းေကာင္း၊ ဗလမင္းထင္တပ္သည္ ေတာင္တြင္းႀကီးမွ မိေက်ာင္းရဲသို႔ လည္းေကာင္း အသီးသီးခ်ီတက္ၾကသည္။ မၾကာမီမွာပင္ ေနျပည္ေတာ္မွ ျပန္လည္ဆုတ္ခြာခဲ့ၾကရမည္ဟု အမိန္႔ေတာ္ ေရာက္ရွိလာ ျပန္သျဖင့္ အသီးသီး ဆုတ္ခြာျပန္လည္လာခဲ့ၾကရာ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပိုလည္း ျပန္လာခဲ့ရသည္။

ေနမ်ဳိးရဲတင္ရန္ေအာင္ အစီရင္ ဦးပိုသည္ အမႈေတာ္ကို သက္စြန္႔ ႀကိဳးပမ္းထမ္းရြက္သည္။ ယင္းေတာ္ႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ မြတ္စလင္မ္ရြာတုိ႔ကို ၿငိမ္၀ပ္ပိျပားေအာင္ အုပ္ခ်ဳပ္စီမံရသည္။ အားလပ္ခ်ိန္ကေလးမ်ားတြင္ ေရွးေဟာင္းစာေပပုရပိုက္မ်ားကို ရွာေဖြဖတ္႐ႈေလ့ရွိသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အမႈမ်ားစီရင္ ရာတြင္ ဦးပို၏စီရင္ထုံးမ်ားသည္ မွတ္သားဖြယ္ ေကာင္းေသာ စီရင္ထုံးမ်ားျဖစ္သည္။ သစ္ကုန္သည္ ဂိုလာမတီႏွင့္ မိဒါသတုိ႔၏ ရရန္၊ ေပးရန္ အျငင္းအခုံ ျဖစ္ပြားေသာ အမႈစီရင္ရာ၌ အထူးေကာင္းမြန္လွေပသည္။
ဦးပိုသည္ ကဗ်ာစာေပဘက္၌လည္း ၀ါသနာပါသည္ လူေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္တို႔ ျမန္မာျပည္သုိ႔ ၀င္ေရာက္လာပုံ  လကၤာ(၁၀)ပုဒ္ စပ္ခဲ့သည္။ ေတးထပ္၊ ေလးခ်ဳိးတုိ႔ကိုလည္း စပ္ဆုိခဲ့သည္။ လကၤာ ၁၀ ပိုဒ္ အစကို ေဖာ္ျပပါသည္။
မျခား နဂုိရ္ ကုလားပ်ဳိ
“ေနမ်ဳိးမႈတင္၊ ရန္ေအာင္တင္သား၊ ဘြဲ႕ရွင္ေမာင္ပို၊ ကၽြႏ္ုပ္ဆုိမည္၊ နဂိုရ္ဌာန၊ အိႏ္ၵိယ၀ယ္၊ အဘနတ္ရြာ၊ စံေလ ရွာေသာ္၊ ႏွစ္ျဖာညီေနာင္၊ စစ္ မေဆာင္ဘဲ၊ အေခါင္ၾကငွန္း၊ ဘထီးနန္းကို၊ သိမ္းျမန္းဆက္ခံ၊ ေနာင္ေတာ္စံ၍၊ ဘုန္းလွ်ံ ယွက္ျဖာ၊ ဥပရာလည္း၊ ဘရြာနဂိုရ္၊ မေနလုိ၍၊ ဗိုလ္ေျခေနာက္ပါ၊ ရံမ်ားစြာႏွင့္၊ ယကၡာပူရ၊ သူ႕ေယာက္ဖ၏၊ ဌာန ေရႊေျမ၊ ရခိုင္ေျပသုိ႔၊ ႂကြေလေသာဟူ၊ ေရာက္ေတာ္မူေသာ္၊ တစ္ဆူသနင္း၊ ရခုိင္မင္းလည္း နန္းတြင္း႐ႈပ္ ေထြး၊ တုိင္းျပည္ေရးကို၊ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္၊ ျပဳစီရင္၍၊ သခင္စိတ္ျဖဴ၊ ၾကည္ေတာ္မူသည္၊ ဧလူႏွလုံးရႊင္သတည္း။
မင္းသားဥပရာ၊ စိတ္ၾကည္စြာျဖင့္၊ စံရွာေပ်ာ္ပိုက္၊ ေနေသာ ႀကိဳက္တြင္၊ ေနာက္လိုက္ဗိုလ္ပါ၊ ခ်ဳိ႕မ်ားစြာကို၊ ရာဇာသနင္း၊ ရခိုင္မင္း၏၊ တင္းမာ ခက္ထန္၊ ရာဇမာန္ေၾကာင့္၊ တရံမၾကာ၊ သုံးေထာင္သာသည့္၊ ဗုိလ္ပါရဲမက္၊ အေရွ႕ဘက္သို႔၊ ထြက္ခဲ့ေလရာ၊ ျပည္ျမန္မာ၌၊ ဟံသာေရာက္သြား၊ မင္းတရား ၏ ထံပါးေရာက္လာ၊ ခုိလႈံပါေသာ္၊ ရာဇာသနင္း၊ စၾကာမင္းက၊ ႏွစ္သင္းခြဲလ်က္၊ ျမစ္ေျမာက္ဘက္ႏွင့္၊ ေတာင္ဘက္သို႔လွ်င္၊ ျခားစီရင္၍၊ အရွင့္မႈေတာ္၊ ထမ္းေစေသာ္တည္း၊ ျပည္ေပၚထင္ရွား၊ မႈထမ္းသား၀ယ္၊ မျခားနဂိုရ္ ကုလားပ်ဳိဟု၊ လုိရာ ေရြးထုတ္၊ ရန္ခလုတ္ကုိ၊ ခ်ဳိးႏႈတ္ဂုဏ္ေျပာင္၊ ပြဲတုိင္းေအာင္ သည္၊ အေခါင္ဇာနည္ဘြားေပတည္း” ဟူ၍ျဖစ္သည္။
ဦးပို၏ေခတ္အခါတြင္ ယင္းေတာ္ရြာမွ စာေပပညာရွိ အခ်ဳိ႕ ေပၚေပါက္ခဲ့သည္။ ေပၚေပါက္သူတုိ႔ကို အဆင့္အတန္းအလိုက္  ခ်ီးျမႇင့္ေလ့ရွိသည္။ လက္ေရးျဖင့္ ကုရ္အာန္မ်ားေရးေစလ်က္ရြာ၌ ဓမၼဒါန အျဖစ္ေ၀ငွခဲ့သည္။ ကေလးသူငယ္တုိ႔အား ဒီနီယတ္ႏွင့္ အရဗီစာေပမ်ားကို ဂိုဏ္းသခင္ႀကီး ဦးမြတ္စံ က သင္ၾကားေပရသည္။
ထုိေခတ္အခါ၌ စာေပသက္သက္ သင္ေပးေသာ ဆရာဦးစိန္၏ ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းလည္းရွိသည္။ ေသြးေသာက္ႀကီးသည္ ဆရာႀကီး ဦးစိန္အား သခင္ႀကီးဦးႏုေရးခဲ့ေသာ ၃၅ ခန္းက်မ္း ၁၆ ပိုဒ္ လကၤာ၊ ၁၁ ခန္း က်မ္းတုိ႔ကို စာေပႏွင့္ ဘာသာေရးအျဖစ္ သင္ၾကားေပးေစသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာႀကီး ဦးစိန္ ေက်ာင္းထြက္သည္ ၃၅ ခန္း၊ ၁၆ ပုိဒ္  လကၤာ၊ ၁၁ ခန္း၊ လက္ေဆာင္ေတာ္ ၄၀ လကၤာ တို႔ကို အလြတ္ရသူမ်ား ၾကသည္။ ေသြးေသာက္ႀကီး ဦးပို သည္ ၿဗိတိသွ်မ်ား က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ လာၿပီးေနာက္ ၂၅ ႏွစ္ခန္႔ၾကာမွ မိမိေနရာ မင္း၀ုိင္းအိမ္ႀကီးတြင္ အလႅာဟ္အရွင္ အမိန႔္ခံယူေတာ္မူသည္။
မွတ္ခ်က္-  ပါေမာကၡ ေဒါက္တာေအာင္ေဇာ္ ေရးသားျပဳစုေသာ တိုင္းရင္းမြတ္စလင္ စာျပဳစာဆို ပုဂၢိဳလ္ေက်ာ္မ်ား (၂) မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။

                                        ျမဴ ႏွင္း(ေအးရိပ္ျငိမ္)